10 tips om uw boot en motor zelf te onderhouden

Boot en motoronderhoud zijn essentieel voor de levensduur van uw schip. U kunt hier zelf al snel op besparen door eenvoudige handelingen en checks uit te voeren voordat de boot te water gaat of voordat u gaat varen.

1: Schoonmaken van de boot
2: Houdt water uit de boot
3: Houdt de buitenkant schoon
4: Onderhoud van het dekzeil en buiskap
5: Reinigen van de waterlijn en onderwaterschip
6: Lakwerk van houten delen
7: Bootmotor onderhoud
8: Winterklaar maken van de motor
9: Winterklaar maken van het drinkwatersysteem
10: Boot en motoronderhoud uitbesteden

Tip 1: Schoonmaken van de boot

Vuil en vocht zijn altijd aanwezig in en om de boot. Door goede ventilatie
is vochtvorming en dus ook schimmel grotendeels te voorkomen. Denk hierbij aan extra ventilatie in het dekzeil of buiskap, maar ook door de motorkist op een kiertje te zetten. Als er water in het motorruim aanwezig is, condenseert deze na het opwarmen van de motor.
Door na het varen de ruimte te ventileren kan dit worden voorkomen.

Haal daarnaast altijd water weg uit alle ruimtes zoals de kuip, bakskisten,
motorruimte en de bilge. Naast water uit de boot houden is ook het schoonmaken van de boot van belang om de staat in goede conditie te houden. Daarnaast scheelt het tijd als de boot frequent wordt gereinigd en kost het minder moeite. Zet daarbij diverse gedeeltes in de was (geen loopvlakken), teakhout in een beschermende olie en de buiskap reinigen met een stoffer en impregneren met een vuil- en waterafstotend middel.
Zo bespaard u op grote uitgaven voor het reconditioneren van uw boot, zeil, kussens of teakhout, en… het is gemakkelijk en leuk om zelf te doen!

Tip 2: Houdt water uit de boot

Het is hiervoor al genoemd, maar niets is zo belangrijk om de staat van de
boot en de omringende bootsystemen in topconditie te houden door water uit de boot te houden. Naast schimmel en stank, zorgt condens voor vervelende storingen in het elektrische systeem van de motor en andere accessoires.
Niets is zo vervelend als een motor die niet wil starten, een boegschroef die niet werkt, of een koelkast of radio die weigert. Naast elektrische storingen zorgt het ook voor snellere slijtage van motordelen.
Door roestvorming slijten delen sneller, denk bijvoorbeeld aan een v-snaar.
Door extra slijtage vormt er ook meer vuilafzetting in de motorruimte.

Water kan op verschillende manieren aan boord komen. Dit kan door een lekke buiskap of dekzeil, lekkende afvoeren of loslatende kitverbindingen, maar ook via het onderwaterschip.
Dit kan door een vaarschade zijn, maar ook door schroef-, bout- of kitverbindingen die lek zijn. Dan kan water binnen sijpelen en over langere tijd voor problemen gaan zorgen.
Ook een lekkend schroefaslager of lipseal kan voor water zorgen in het motorruim, controleer dit dus regelmatig!

Water kunt u uit de boot houden door het plaatsen van een bilgepomp met een vlotterschakelaar. Als de vlotter een bepaald niveau bereikt zal deze
automatisch aanslaan en het water uit de boot pompen.
U kunt ook zelf geregeld de ruimtes droog maken met een spons of doek.

Tip 3: Houdt de buitenkant schoon

De buitenkant van de boot heeft te maken met zware invloeden van buitenaf. Denk aan wind, regen, UV-straling en vuilafzetting.
Was regelmatig het dek en de romp. Zo kan vuil in de toekomst minder snel hechten en kost het minder moeite het schoon te krijgen en te houden.
Na het wassen van het dek en de romp kunnen deze ook in de was gezet worden. Zo kan vuil minder snel hechten, is het waterafstotend en glimt de kleur weer voor een lange tijd. Doe dit meerdere keren per jaar om de glans te behouden.

Vergeet de kabelaring of stootrand hierbij niet. Hier hoopt vuil zich vaak op en kan voor groene aanslag zorgen. Uiteindelijk gaat dit ten koste van de levensduur van de kabelaring of stootrand.

Tip 4: Onderhoud van het dekzeil en buiskap

Vaak vergeten, maar misschien wel een van de belangrijkste vormen van
onderhoud aan de boot. Door het dekzeil of de buiskap regelmatig met een
stoffer schoon te maken beschadigen stiksels en de stof minder snel.
Door vervuiling, regen en opwarmen en afkoelen krijgt het zeildoek veel te voorduren. Zeker in langdurige vochtige periodes, vooral in de herfst en winter, kan er dan ook snel schimmel optreden.
Hierdoor laten stiksels eerder los bij ramen, drukkers en ritsen.
Door het zeil minstens een keer per jaar te reinigen met een speciale shampoo van bijvoorbeeld Ultramar reinigt u het zeil op een veilige en effectieve manier.

Vaak wordt er met agressieve of verkeerde shampoo gewerkt welke alleen nog meer slijtage veroorzaakt.  Zo ook het reinigen doormiddel van een hogedrukspuit.

Maak het doek eerst schoon met een stoffer, vervolgens nat maken en de
shampoo inborstelen. Zo nodig nogmaals herhalen. Daarna afspoelen en goed laten drogen. Om het zeil of doek weer waterdicht te maken is een Protector zeker aan te raden. Hierdoor wordt het zeil water- en vuilafstotend en gaat het vele malen langer mee.

Vergeet ook de ritsen niet te smeren, dit houdt de beweging
soepel en voorkomt lostrekken van de rits verbindingen.

Tip 5: Reinigen van de waterlijn en onderwaterschip

Gaat de boot de kant op of de winterstalling in? Dan is dit het aangewezen
moment om de romp, waterlijn en het onderwaterschip grondig schoon te maken. De romp en de waterlijn zijn zeer goed te reinigen met een ontkalker. Hiermee wordt kalk, gele aanslag en vuil gemakkelijk verwijderd.
Het onderwaterschip is met een hogedrukspuit goed schoon te maken. Hiermee verwijderd u vuil, algen en andere aangroei.

Daarnaast scheelt dit weer extra werk in het voorjaar als u
het onderwaterschip een nieuwe antifouling behandeling wilt geven.
Door het onderwaterschip goed schoon te houden voorkomt u verdere aangroei, wat weer zorgt voor meer wrijving tijdens het varen en dus ook een hoger brandstofverbruik en verlies van snelheid.

Tip 6: Lakwerk van houten delen

Het lakwerk van hout is zeer delicaat. Omdat hout ‘werkt’ kan de laklaag
sneller loslaten wanneer deze niet goed schoongehouden en jaarlijks bijgewerkt wordt.
Het onderhoud van de kitlaag onder houten delen is hier ook zeer
belangrijk. Zo wordt het indringen van vocht en loslaten van de laklaag
voorkomen.
Indien mogelijk, zorg voor het afdekken van het houtwerk middels een dekzeil of een overdekte ligplaats.
Dit verlengd de levensduur aanzienlijk en scheelt dure en intensieve lakherstel werkzaamheden.

Tip 7: Bootmotor onderhoud

Het bootmotor onderhoud is cruciaal voor de levensduur van de motor. Ongeacht het aantal draai- of vaaruren is jaarlijks onderhoud belangrijk. Ook door stilstand of weinig vaaruren slijten onderdelen zelfs sneller en loopt de kwaliteit van olie, brandstof en andere smeermiddelen snel terug.

Welk jaarlijks motoronderhoud is belangrijk?

• Olie verversen
• Oliefilter vervangen  
• Brandstoffilter en voorfilter / waterafscheider vervangen
• Impeller controleren of vervangen
• V-snaar controleren of vervangen
• Kabels, draai- en vetpunten invetten
• Keerkoppeling of staartolie vervangen
• Koelvloeistof controleren, ook op vorstbeveiliging
• Schroefaslager of lipseal invetten
• Uitlijning en motorsteunen controleren

Naast de bovenstaande onderhoudspunten is een algehele controle van de staat van de motor belangrijk. Hierdoor kunnen eventuele storingen of defecten vroegtijdig gevonden worden.

Tip 8: Winterklaar maken van de motor

Voor het winterklaar maken van een dieselmotor zijn er diverse stappen te
doorlopen. Allereerst is het verstandig om eerst het motoronderhoud uit te
voeren om eventuele defecten te kunnen verhelpen. Voor elke motor, benzine of diesel, is het zeer belangrijk de brandstof te conserveren als deze lange tijd stilstaat.

Voeg voordat de brandstoffilters vervangen worden brandstofstabilisatoren
of conditioners toe om de brandstof te conserveren en het brandstofsysteem te reinigen. Gebruik voor dieseltanks een biocide tegen bacteriegroei en controleer of er geen water in de brandstoftank zit.

Na het boot en motoronderhoud kan de motor winterklaar gemaakt worden. Om het interne koelsysteem te controleren dient de vorstbeveiliging van de koelvloeistof gemeten te worden.
Indien deze te laag is door leeftijd of vermenging met water, dient deze vervangen te worden om vorstschade aan het systeem te voorkomen.

Indirecte koeling

Het externe koelwatersysteem wat het interne koelvloeistofsysteem koelt dient afgetapt en beveiligd te worden. Diverse dieselmotoren hebben aftappunten op het motorblok en koelsysteem zitten om water af te tappen. Doe dit alvorens het systeem winterklaar te maken met antivries.

Het buitenwatersysteem kan winterklaar gemaakt worden door de kogelkraan van het buitenwater te sluiten en antivries in het wierfilter
te gieten tot deze uit de uitlaat weer in het water komt.
Gebruik hier alleen milieuvriendelijke en afbreekbare antivries voor!
Gaat de boot de kant op? Open dan de kogelkraan tegen bevriezing!

Directe koeling

Motoren met directe koeling (zonder warmtewisselaar of koelvloeistofsysteem) dienen eerst goed warm te draaien om het gehele koelsysteem te kunnen openen en te beveiligen met antivries.
Echter is dit niet altijd mogelijk.

Het koelwater wordt bij direct gekoelde motoren via een bypass geleid naar de uitlaat zonder dat het hele systeem gekoeld wordt in koude toestand. Daarom is het belangrijk altijd de aftappers op het blok te gebruiken en het water uit het blok te laten lopen.

Vervolgens kan het buitenwatersysteem op dezelfde manier als hierboven omschreven winterklaar gemaakt worden met antivries. Om zeker te weten of de antivries door het gehele blok is gegaan kunnen de aftappers nogmaals opengedraaid worden en eventueel leeg laten lopen.

Bekijk hieronder hoe u stapsgewijs een Vetus dieselmotor kunt onderhouden en winterklaar maken.

Tip 9: Winterklaar maken van het drinkwatersysteem

Boten of schepen met een drinkwatersysteem aan boord zoals bijvoorbeeld boilers, douche, toilet of keuken dienen ook in de winterperiode vorst beveiligd te worden. Dit kan door allereerst de watertank geheel leeg te laten lopen. Dit kan door kranen open te zetten totdat de tank leeg is. Daarna kan de tank of de aanzuigslang van de waterpomp doorgespoeld worden met antivries om het watersysteem te beveiligen.

Werk alle systemen af met een watervoorziening tot deze
antivries naar buiten geven. Vervolgens kunnen leidingen middels perslucht leeggeblazen worden om achtergebleven water door te blazen zodat deze niet voor vorstschade in de leidingen zorgt.
Een andere mogelijkheid is om de leidingen van de waterpomp los te maken zodat het water uit de pomp en leidingen kan weglopen.

Een toilet kan gemakkelijk winterklaar gemaakt worden door antivries door te pompen naar buiten, of richten de vuilwatertank. Deze dient ook leeggemaakt te worden voor de winterperiode.

Bij een warmwatersysteem is ook de boiler belangrijk om winterklaar te
maken. Laat het water hier uit lopen en beveilig met antivries.

Gaat de boot de kant op? Zet dan altijd de kogelkranen open, deze kunnen namelijk stuk vriezen bij gesloten toestand als er water in staat.

In het voorjaar kan het watersysteem weer gevuld worden met schoon water en kan de antivries (speciale drinkwaterantivries) weer doorgespoeld worden tot schoon water uit alle waterpunten komt.

Vergeet niet losgekoppelde slangen of connectoren opnieuw vast te zetten om lekkage te voorkomen.

Tip 10: Boot en motoronderhoud uitbesteden

Wilt u liever het boot en motoronderhoud door een professional laten
uitvoeren of heeft u er gewoonweg geen zin in? Jachtservice Breukelen biedt al deze diensten aan en kan deze ook op locatie uitvoeren. Neem gerust contact met ons op of maak een afspraak voor het onderhoud van uw boot.